Licencja na zabijanie. Czy komisja licencyjna PZPN strzela, aby zabić?
2025-01-13 11:20:19; Aktualizacja: 6 godzin temuTrwa zamieszanie z licencjami na grę. 27 grudnia ubiegłego roku PZPN z uwagi na zaległości finansowe zawiesił licencję na grę w Ekstraklasie Lechii Gdańsk a w 1 lidze Kotwicy Kołobrzeg. 9 stycznia 2025 roku z kolei o zawieszeniu licencji z uwagi na długi dowiedziały się występujące w 2 lidze Skra Częstochowa i Wisła Puławy. Czy sytuacja jest podbramkowa, a na ile stanowi to tylko „straszak” ze strony związku? Na czym w ogóle polega kwestia długów licencyjnych?
Co to jest licencja?
Licencja jest zezwoleniem związku sportowego na uczestnictwo w rozgrywkach. Obecnie przyjmuje się, że proces licencyjny nie ma charakteru administracyjnego, lecz umowny a kryteria licencyjne pozostają w gestii związku sportowego. Uczestniczyć w danych rozgrywkach mogą tylko kluby posiadające ważną licencję, a więc spełniające określone wymogi.
Wymogi te mogą mieć różnoraki charakter i często stanowią bodźce rozwojowe danej dyscypliny sportu. W piłce nożnej kryteria zostały podzielone na kilka typów. Można na przykład wyróżnić kryteria organizacyjne np. posiadanie odpowiedniego personelu np. spikera czy osoba ds. kontaktu z kibicami, infrastrukturalne np. stadion z zadaszeniem, oświetlenie czy podgrzewana murawa, sportowe jak np. posiadanie odpowiedniej liczby drużyn młodzieżowych czy wreszcie finansowe, a więc regulowanie wskazanych zobowiązań.
Jak wygląda proces licencyjny?
Proces licencyjny na kolejny sezon startujący w lipcu, a zaczyna się w marcu. Wtedy też kluby składają wnioski o otrzymanie licencji i muszą wykazać, że na dzień 31 marca spełniają kryteria otrzymania wnioskowanej licencji. Kryteria dla każdej z lig są opisane w przepisach PZPN stanowiących „podręczniki licencyjne”.Popularne
Około połowy maja wydawane są przez specjalny organ Polskiego Związku Piłki Nożnej – Komisję ds. Licencji Klubowych (potocznie zwaną komisją licencyjną) decyzje o przyznaniu lub odmowie przyznania licencji. Licencje mogą być bezwarunkowe lub obarczone nadzorem Komisji polegającym na stałym monitorowaniu przestrzegania kryteriów (np. nadzór infrastrukturalny w razie budowy stadionu czy nadzór finansowy w razie spłacania zadłużenia w ramach ugód). Na marginesie można jeszcze wspomnieć, że kluby zamierzające grać w europejskich pucharach muszą ubiegać się o licencję UEFA z ostrzejszymi kryteriami wynikającymi z przepisów europejskiej federacji.
Ewentualne odmowy udzielenia licencji mogą być zaskarżane do Komisji Odwoławczej ds. Licencji Klubowych PZPN. W razie poprawienia błędów licencja może być przyznana w wyniku rozpatrzenia odwołania.
To jednak nie wszystko. W toku sezonu Komisja ponawia badanie niektórych kryteriów, sprawdzając, czy kluby działają zgodnie z udzieloną licencją. Badanie w trakcie sezonu odbywa się na dzień 30 września w Ekstraklasie, 30 października - w 1 lidze i 30 listopada - w 2 lidze. Z tych śródsezonowych badań oraz nadzorów finansowych wynikły zapewne właśnie zawieszenia licencji dla klubów wskazanych we wstępie artykułu.
Czym są kryteria F.03, F.04 i F.09?
Zdecydowanie sprawiającymi najwięcej kłopotów w bieżącym sezonie są kryteria finansowe opisane w podręcznikach licencyjnych skrótami F.03, F.04 i F.09.
F.03 i F.04 to kryteria finansowe badane na dzień 31 marca danego roku, a więc analizowane we właściwym badaniu licencyjnym w postępowaniu o wydanie licencji. W ramach tego kryterium długami licencyjnymi są, długi względem klubów z działalności transferowej, należności względem piłkarzy do lutego danego roku włącznie, a także do innego personelu objętego ochroną podręcznika (np. część sztabu, SLO, Prezes), składki ZUS i podatki oraz zobowiązania względem związku i te wskazane przez sądy piłkarskie powstałe w okresie do końca lutego danego roku.
F.09 to natomiast kryteria finansowe badane na dzień, w zależności od ligi 30 września, 30 października lub 30 listopada, a więc analizowane w toku postępowania „połówkowego”. Obejmuje ono także piłkarzy i pracowników „licencyjnych”, zobowiązania transferowe oraz kwoty z wyroków powstałe do końca czerwca danego roku.
Co dzieje się, gdy dany klub nie spełni kryterium F.09? Według podręcznika obligatoryjnie w takiej sytuacji odejmuje się punkty.
Warto pamiętać, że wiele długów klubów pozostaje poza systemem licencyjnym. Mowa tutaj przede wszystkim o partnerach klubów takich jak podmioty świadczące usługi cateringu, ochrony, pracownicy nielicencyjni czy agenci piłkarscy. Powyższe powoduje, że kluby zaspokajają w pierwszej kolejności długi licencyjne, aby móc dalej grać w rozgrywkach. Pozostali wierzyciele przez to bardzo często muszą na swoje pieniądze poczekać dłużej.
Z kolei, gdy któreś z podstawowych kryteriów (oznaczonych jako kryteria „A” w podręczniku) przestaje być spełnione w trakcie sezonu, Komisja może zadecydować o zawieszeniu licencji.
Czy to koniec?
Sytuacja klubów z zawieszonymi licencjami jest poważna. Warto jednak pamiętać, że w razie spełnienia kryteriów kluby mogą w każdym momencie wnieść o odwieszenie licencji. Wydaje się zatem, że PZPN postanowił pogrozić kilku klubom palcem, jednak stale liczy, że przy odrobinie wysiłku licencje uda się odwiesić. Świadczy o tym także „timing” działań komisji w przerwie między rundami, co nie destabilizuje rozgrywek. Obecne zatem wszystko w rękach ukaranych klubów.
Jak widać, to nie koniec licencyjnych historii. To dopiero początek.
MATEUSZ STANKIEWICZ, radca prawny
Twitter: @Mat_Stankiewicz