Na jakich zasadach piłkarze grający w Ukrainie i Rosji mogą trafić do Polski? Szczegółowa analiza nowych przepisów FIFA

Legia Warszawa zakontraktowała Słoweńca Banjamina Verbicia, dotychczas reprezentującego barwy Dynama Kijów, Bruk-Bet Termalica Nieciecza - Ukraińca Artema Polarusa, który niedawno rozwiązał umowę z Achmatem Grozny, a Jagiellonia Białystok - Brazylijczyka Diego Santosa Cariokę z Kołosu Kowaliwka.

Skąd wynikają te ruchy? Wszystko wynika z możliwości, jakie dały uchwalone 7 marca 2022 roku w związku z agresją Rosji na Ukrainę nowe przepisy FIFA.

ZAWODNICY Z UKRAINY

Zgodnie z nowymi przepisami zawodnicy zagraniczni grający w Ukrainie mają z mocy prawa zawieszone kontrakty do dnia 30 czerwca 2022 roku. W tym okresie mogą, nie łamiąc postanowień dotychczasowej umowy, związać się kontraktem z innym klubem. 1 lipca 2022 roku muszą jednak powrócić do dotychczasowego pracodawcy, jeżeli ich kontrakt wybiega poza tę datę. Przepis ten nie dotyczył początkowo Ukraińców grających w Ukrainie – te regulacje bowiem są w dyspozycji ukraińskiej federacji, dodatkowo zaś dochodzą kwestie prawa powszechnego i obowiązującego zakazu opuszczania Ukrainy przez ukraińskich mężczyzn w wieku mobilizacyjnym. Ostatecznie jednak, 16 marca, poszerzono przepisy w odniesieniu do Ukraińców z ukraińskiej ligi i jeśli znajdą się w sytuacji, gdy będą mogli opuścić kraj, dostają również prawo wolnej ręki przy okazji znajdywania nowego pracodawcy.

ZAWODNICY Z ROSJI

Z kolei zawodnicy zagraniczni grający w Rosji do 10 marca 2022 roku mogli porozumieć się z klubami w przedmiocie rozwiązania lub zawieszenia ich kontraktów. Po tej dacie, wyłącznie na wniosek zawodnika kontrakt ulegnie zawieszeniu, także do dnia 30 czerwca 2022 roku. Wyjątkowe przepisy dotyczą zatem tylko zawodników, którzy do dnia 10 marca 2022 roku rozwiązali kontrakt lub po bezskutecznej próbie porozumienia z klubem ich wniosek został zawieszony. Pozostali zawodnicy muszą pozostać w rosyjskich klubach. Z wyjątku nie mogą także skorzystać Rosjanie.

CO ZE SZTABAMI? JAK WYGLĄDAJĄ ROZLICZENIA STRON?

Oba wyjątki, zarówno dotyczący Ukrainy jak i Rosji, obejmują także trenerów zagranicznych, w tym członków sztabów szkoleniowych. Opuszczenie klubów na mocy wspomnianych wyżej regulacji odbywa się bez żadnych roszczeń pomiędzy stronami. Kontrakty ulegają zawieszeniu toteż kluby ukraińskie i rosyjskie nie muszą płacić w tym okresie wynagrodzeń, zaś pracownicy nie narażają się na jakiekolwiek sankcje odszkodowawcze.

UŁATWIENIA W TRANSFERACH

FIFA dodatkowo wprowadziła nowe zasady dotyczące ułatwienia zmiany przynależności klubowej w powyższych sytuacjach. Nie obowiązuje minimalny okres na jaki można zawrzeć kontrakt w okresie zawieszenia dotychczasowej umowy. Zawodnicy, którzy skorzystają z tego wyjątku mogą w bieżącym sezonie grać w trzech klubach a być zarejestrowanymi aż w czterech klubach. Wprowadzono także ułatwienia w tymczasowej rejestracji zawodników w razie problemów z uzyskanie międzynarodowego certyfikatu transferowego (ITC) od federacji klubu odstępującego zawodnika. Rejestracja taka ma odbywać się natychmiastowo. Z tytuły transferu młodych zawodników nie będzie konieczne płacenie ukraińskim, bądź rosyjskim klubom ekwiwalentu za wyszkolenie FIFA. Kluby pozyskujące czasowo zawodników w ramach nadzwyczajnych przepisów same jednak także nie będą mogły takiej opłaty za okres szkolenia żądać.

OGRANICZENIA

Dostrzegając jednak zagrożenie dla integralności rozgrywek w innych państwach, FIFA zdecydowała się na kilka mechanizmów zabezpieczających. Specjalne okno transferowe dla zawodników, którzy mogą skorzystać z dobrodziejstwa zmiany przynależności klubowej pozostaje otwarte jedynie przez miesiąc, do dnia 7 kwietnia 2022 roku. Po tej dacie nie będzie możliwa rejestracja zawodników na mocy tych nadzwyczajnych przepisów, tak aby nie wypłynąć na końcową walkę o tytułu mistrzowskie. Ponadto jeden klub może na mocy tymczasowych przepisów pozyskać nie więcej niż dwóch zawodników (niezależnie od tego czy z Ukrainy czy z Rosji). Ma to zapobiec dużej zmianie siły kadr poszczególnych zespołów, co także mogłoby wypaczyć sens rywalizacji sportowej.

MŁODZI ZAWODNICY

Ostatnim ułatwieniem jest dopuszczenie do transferów małoletnich z terenu Ukrainy (niezależnie od obywatelstwa), czyli zawodników w wieku 16-18 lat. Osoby te zostają automatycznie objęte wyjątkiem humanitarnym dla transferów małoletnich i mogą zmienić przynależność klubową.

WZMOCNIENIA POLSKICH KLUBÓW?

Agresja Rosji na Ukrainę spowodowała duże zmiany w przepisach transferowych. Dzięki nim zawodnicy, znani z lig ukraińskiej lub rosyjskiej będą mogli kontynuować karierę także wiosną 2022 roku w innych ligach. Na przykład w Polsce. Podane na wstępie przykłady pokazują, że polskie kluby uważnie przyglądają się sytuacji i podejmują aktywne działania na rzecz wzmocnienia swoich drużyn z wykorzystaniem nowej sytuacji prawnej.

MATEUSZ STANKIEWICZ, radca prawny
www.stankiewicz-kancelaria.pl
Twitter: @Mat_Stankiewicz