Release Clause a Buyout Clause - różnice

Release Clause

Ogólnie rzecz biorąc, aby doszło do transferu pomiędzy klubami (transfer zagraniczny), w "normalnym" trybie negocjacyjnym, konieczne jest wystąpienie następującej sekwencji zdarzeń:

1) klub A składa formalną ofertę klubowi B za zawodnika X. Od zaakceptowania tej oferty uzależnione jest umocowanie klubu A do prowadzenia negocjacji z zawodnikiem X. Niekiedy w praktyce zdarza się również, iż kluby udzielają wstępnej zgody na negocjacje z zawodnikiem, następnie zaś lub równocześnie negocjowana jest kwota transferu. W każdym wypadku, porozumienie się między klubami jest niezbędne, aby transfer doszedł do skutku. 

2) klub A przystępuje do negocjacji z zawodniiem X co do warunków umowy. W przypadku osiągnięcia porozumienia, umowa zawodnika X z klubem B zostaje rozwiązana, a ten ostatni otrzymuje kwotę transferu od klubu A. Dopiero wtedy zawodnik X może podpisać umowę z klubem A, gdyż zawodnik może być związany umową tylko z jednym klubem. W tym momencie, aby transfer doszedł do skutku, konieczne jest dopełnienie formalności natury administracyjnej (wniosek o rejestrację, wniosek krajowego związku o ITC).

Release Clause jest postanowieniem umownym, w którym klub zobowiązuje się, że w przypadku otrzymania oferty w określonej wysokości za danego zawodnika, klub taką ofertę składający jest uprawniony do podjęcia negocjacji z zawodnikiem w przedmiocie warunków umowy. Klub nie może tym samym takiej oferty odrzucić, kwestionować prawa klubu składającego ofertę do rozpoczęcia negocjacji. Innymi słowy, oferty w takiej wysokości klub nie może odrzucić. Jeżeli zatem zawodnik dojdzie do porozumienia z klubem, który taką oferty formalnie złożył, w konsekwencji Release Clause: kontrakt wygasa, dotychczasowy klub otrzyma kwotę, na którą opierwa oferta wyrównująca Release Clause, a sam zawodnik może podpisać umowę z nowym klubem

Reasumując: w przypadku Release Clause klub niejako "automatycznie" akceptuje oferty w określonej wysokości. Jest to swoista zgoda blankietowa - ktokolwiek złoży ofertę, jest uprawniony do podjęcia negocjacji z zawodnikiem co do warunków umowy. Rzecz jasna zawodnik może nie dojść do porozumienia z klubem, który zabiega o jego pozyskanie, i wówczas do transferu nie dojdzie. Co ważne, samo złożenie oferty w wysokości odpowiadającej Release Clause nie powoduje wygaśnięcia umowy.

Buyout Clause

Czymś nieco innym, aczkolwiek podobnym do Release Clause, jest Buyout Clause. Postanowienie to nie jest obecnie często spotykane, w dodatku w wielu państwach jest sprzeczne z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa pracy. Jednakże Buyout Clause jest postanowieniem obligatoryjnym w Hiszpanii, na mocy Decreto Real 1006/1985. Poniżej cytat z Komentarza dotyczącego Regulaminu FIFA ws. Statusu i Transferu Zawodników.

"3. Strony mogą jednak określić w umowie kwotę, jaką zawodnik zapłaci klubowi jako rekompensatę w celu jednostronnego rozwiązania umowy (tzw. klauzula wykupu). Zaletą takiej klauzuli jest fakt, że strony wspólnie uzgadniają kwotę na samym początku i wpisują ją do umowy. Poprzez uiszczenie tej kwoty na rzecz klubu, zawodnik zostaje uprawniony do jednostronnego rozwiązania umowy o pracę. Poprzez taką klauzulę wykupu strony uzgadniają, że zawodnik będzie miał możliwość anulowania umowy w dowolnym czasie oraz bez uzasadnionej przyczyny, tj. także w okresie chronionym, zaś w związku z przedterminowym rozwiązaniem nie będzie można nałożyć żadnych sankcji sportowych na zawodnika."

Buyout Clause - w tłumaczeniu na język polski: klauzula wykupu - polega zatem na tym, iż to zawodnik może jednostronnie rozwiązać umowę za zapłatą określonej kwoty. Od relacji pomiędzy klubami zależy, czy w przypdku złożenia przez klub zainteresowany pozyskaniem zawodnikiem oferty w wysokości odpowiadajacej Buyout Clause, uprawnia ten klub do podjęcia negocjacji z zawodnikiem, wywołując de facto skutki Release Clause. Z prawnego punktu widzenia, Buyout Clause takiego obowiązku jednak nie zakłada. Pomimo zatem złożenia przez klub oferty odpowiadającej Buyout Clause, może ona zostać odrzucona. 

Sens Buyout Clause sprowadza się do przyznania tago istotnego uprawnienia samemu zawodnikowi. Kwota wpisana do umowy jako Buyout Clause stanowi dla klubu swoiste zryczałtowane odszkodowanie (jego surogat) za przedwczesne rozwiązanie umowy. Warto pamiętać, że bez Buyout Clause zawodnik musiałby uiścić klubowi odszkodowanie z uwagi na rozwiązanie umowy bez uzasadnionej przyczyny (w okresie ochronnym), a nadto takie jednostronne rozwiązanie umowy w trakcie sezonu jest niedopuszczalne i wywiera skutek dopiero na zakończenie sezonu (ostatni mecz w rozgrywkach oficjalnych).

Skoro to zawodnik musi uiścić klubowi kwotę tytułem Buyout Clause, formalnie nie ma przeszkód, by klub zainteresowany jego pozyskaniem przekazał stosowną sumę temu zawodnikowi. Pomimo że jest to w pełni dozwolone i logicznie uzasadnione, to jednak w Hiszpanii - gdzie klauzula ta jest wszak obligatoryjnie stosowana - rodzi skutki w zakresie prawa podatkowego. Mianowicie, kwota otrzymana przez zawodnika od klubu w celu uiszczenia jej na rzecz klubu tytułem Buyout Clause, po pierwsze, musi zostać zdeponowana na koncie związkowym oraz, po drugie, stanowi opodatkowaną należność zawodnika. Posłużmy się przykładem Sergio Aguero, którego Buyout Clause w Atletico Madryt wynosiła 45 mln. euro. Stawka podatkowa wynosiła z 44%. Tym samym 45 mln. euro, które Aguero musiałby zdeponować na koncie związkowym, musiałyby stanowić kwotę już netto. Klub zainteresowany pozyskaniem Argentyńczyka musiałby przekazać mu zatem kwotę 80.2 mln. euro, tak aby po jej opodatkowaniu pozostała kwota odpowiadająca Buyout Clause, tj. 45 mln. euro. Nie dziwi zatem, że w tym sensie Buyout Clause jest rozwiązaniem niepraktycznym - zwłaszcza, gdy pomiędzy klubami brak porozumienia co do jej wysokości, która często bywa "okazyjnie" niska. Z punktu widzenia prawa podatkowego jest ro rozwiązanie wysoce skomplikowane, jeżeli chce się uniknąć uciążliwych konsekwencji zeń wynikających.

Podsumowanie

Różnica pomiędzy Release Clause a Buyout Clause sprawadza się do:

1) aspektu podmiotowego - pierwsze dotyczy klubu zainteresowanego pozyskaniem zawodnika, składającego ofertę w określonej wysokości; drugie zaś - zawodnika, w którego umowie Buyout Clause została zawarta;

2) aspektu przedmiotowego - pierwsze uprawnia do podjęcia negocjacji z zawodnikiem w sprawie warunków umowy, bowiem klub blankietowo akceptuje oferty opiewające na kwotę wpisaną do umowy tytulem Release Clause; gdy dochodzi do porozumienia między klubem a zawodnikiem, umowa z dotychczasowym klubem ulega rozwiązaniu (tak jak wówczas, gdy klub przyjmuje ofertę w "normalnym" trybie negocjacyjnym), klub otrzymuje kwotę Release Clause, a zawodnik uprawniony jest do podpisania umowy z nowym klubem; drugie zaś uprawnia zawodnika to jednostronnego rozwiązania umowy za zapłatą określonej kwoty i nie zostaną na niego nałożone z tego powodu żadne sankcje; ponadto, o ile nastąpiło to przed końcem okienka transferowego, zawodnik ten będzie mógł podpisać umowę z nowym klubem i zostać zarejestrowany.

Mateusz Jaworski